Parfüm dünyası, büyüleyici kokuların yanı sıra özel terimlerle de dolu bir evrendir. Parfüm seçiminde ve kokuları daha iyi anlamada bu terimler rehber niteliğindedir. İşte parfüm severlerin sıklıkla karşılaştığı temel parfüm terimlerinden bazıları ve kısa açıklamaları:
Accord (Akor)
Birden fazla notanın uyum içinde birleşerek kendine has bir koku profili oluşturmasıdır. Akorlar, parfümün karakterini ve hikayesini yaratır.
Amber
Tatlı, sıcak ve reçineli bir koku notasını tanımlar. Genellikle labdanum, vanilya ve benzoin gibi bileşenlerle oluşturulur. Oryantal parfümlerin vazgeçilmez bir dokunuşudur.
Ambergris
İspermeçet balinasının salgıladığı, deniz yüzeyinde yıllarca olgunlaşan oksitlenmiş yağlı bileşiklerdir. Parfümlere sıcak, mineral ve deniz esintili bir karakter katar.
Ambrette
Hibiscus bitkisinin tohumlarından elde edilen doğal bir yağdır. Misk benzeri yumuşak, tatlı ve hafif fındıksı bir koku profili sunar. Doğal misk yerine tercih edilir.
Ambroxan (Ambroxide)
Ambergris’in temel koku bileşenlerinden biri olan terpenoid yapısındaki bir moleküldür. Sentetik olarak üretilir ve parfümlerde odunsu ve ferah bir etki bırakır.
Amyris
Güney Amerika ve Haiti’ye özgü beyaz çiçekli bir bitkidir. Sandal ağacına alternatif olarak kullanılır ve yumuşak, kremsi odunsu bir his verir.
Animalic (Hayvansı)
Misk, castoreum ve sivil kedisinden elde edilen kokular gibi, hayvansı hissiyat veren aromalardır. Günümüzde etik nedenlerle genellikle sentetik versiyonları tercih edilir.
Anosmia
Tıpta koku duyusunun tamamen kaybı anlamına gelir. Parfüm dünyasında bazı kokulara karşı “koku körlüğü” yaşamak da bir tür anosmia olarak değerlendirilir.
Aoud (Oud)
Arapça “odun” anlamına gelir ve genellikle agar ağacından elde edilen reçineyi tanımlar. Oud, sıcak, dumanlı ve yoğun bir odunsu kokuya sahiptir. Lüks parfümlerde sık kullanılır.
Aphrodisiac Scents (Afrodizyak Kokular)
İnsanları çekici hale getirdiği düşünülen kokulardır. Misk, vanilya ve amber gibi notalar afrodizyak etkisiyle bilinir.
Aquatics (Su Notaları)
Su ya da yağmur damlalarını anımsatan taze ve ferah kokulardır. Su zambağı, lotus ve kavun gibi notalarla desteklenir. Deniz esintisini çağrıştıran ozonik kokular da bu gruba dahildir.
Aroma
Koku ve tat arasında yer alan duyusal bir algıdır. Aroma, parfüm ve yiyeceklerde algılanan kompleks bir bileşim olabilir.
Aromachemical
Doğal ürünlerden elde edilen veya sentetik olarak üretilen aromatik moleküllerdir. Çoğu aromakimyasal, doğada bulunan kokuların sentetik ikizleridir.
Aromatic (Aromatik)
Taze ve bitkisel kokulardır. Lavanta, adaçayı, biberiye gibi otlar yoğun baharatlı bir tazelik verir. Aromatik kokular genellikle narenciye ve baharatlarla harmanlanır.
Attar
Botanik kaynaklardan distilasyon yoluyla elde edilen saf esans yağlarına verilen isimdir. Örneğin, gül attarı parfüm dünyasında büyük değer taşır.
Balsam/Balsamic (Reçineli)
Yumuşak, sıcak ve hafif tatlı kokulardır. Benzoin ve tolu balsam gibi bileşenlerle bu karakter oluşturulur. Genellikle sıcaklık ve derinlik hissi verir.
Base Notes (Alt Notalar)
Parfümün en kalıcı ve yoğun notalarıdır. Genellikle odunsu, reçineli ve misk notaları gibi ağır bileşenlerden oluşur ve uygulamadan sonra en uzun süre kalan koku hissidir.
Bergamot
Yenmeyen bir turunçgil olan bergamotun kabuğundan elde edilen yağdır. Ferah, narenciye ve hafif çiçeksi bir üst nota sağlar.
Benzoin
Styrax ağacından elde edilen balsam reçinesidir. Sıcak, vanilyayı andıran tatlı bir kokuya sahiptir ve parfümlerde alt notalara yumuşaklık katar.
Blend (Harman)
Birden fazla parfüm bileşeninin uyum içinde karıştırılmasıyla elde edilen koku bütünüdür. Parfümün dengeli bir yapıya sahip olmasını sağlar.
Bulb Atomiser (Pompalı Atomizer)
Bazı parfüm şişelerine takılan ve sıkılarak ince bir parfüm sisi püskürten cihazdır. Ancak, açık bırakıldığında parfümün buharlaşmasına neden olabilir.
Celebrity Perfume (Ünlü Parfümü)
Belirli bir ünlü adına tasarlanan ve o kişi tarafından tanıtılan parfüm türüdür.
Cetalox/Orcalox
Ambroxan benzeri sentetik bir bileşendir. Odunsu ve sıcak bir koku etkisi yaratır.
Chypre (Şipre)
Narenciye üst notalarla başlayıp meşe yosunu ve odunsu notalarla derinleşen, klasik bir parfüm ailesidir.
Citrus (Narenciye)
Limon, portakal, bergamot gibi turunçgillerden elde edilen ferah ve enerjik kokulardır.
Clary Sage (Misk Adaçayı)
Tatlı ve hafif acımsı bir bitkisel yağa sahiptir. Parfümlere sıcak ve baharatlı bir karakter katar.
Compound (Bileşik)
Parfüm yapımında kullanılan ve bitkisel esanslar ile sentetik bileşenlerin birleşiminden oluşan formüldür.
Designer Perfume (Tasarımcı Parfüm)
Lüks moda evleri tarafından üretilen ve genellikle geniş kitlelere hitap eden parfümler için kullanılan terimdir.
Diffusion (Yayılma)
Bir parfümün çevrede ne kadar geniş bir alana yayıldığını ifade eder.
Dry (Kuru Nota)
Genellikle odunsu ve yosunsu notaları tanımlamak için kullanılır. Nemli veya su notalarının aksine kuru bir his verir.
Dupe (Taklit Parfüm)
Orijinal bir parfümün kopyası veya benzeri olan parfümdür. Bazen tamamen farklı bir parfüm olsa da, başka bir ünlü kokuya çok benzeyebilir.
Duration (Kalıcılık Süresi)
Bir parfümün cilde sıkıldıktan sonra tamamen kaybolana kadar olan süredir. Kalıcılık süresi parfümün konsantrasyonuna ve notalarına göre değişir.
Earthy Perfumes (Toprak Kokulu Parfümler)
Odunsu, yosunsu ve deri notalarını içeren, genellikle kuru ve sıcak bir his veren parfümler. Vetiver, paçuli ve meşe yosunu bu tür kokuların temel bileşenleridir.
EDC (Eau de Cologne)
%2-5 oranında parfüm yağı içerir ve en hafif konsantrasyondur. Genellikle tazeleyici ve kısa süreli bir etki bırakır.
EDT (Eau de Toilette)
%3-15 arasında parfüm bileşiği içerir. Orta kalıcılığa sahiptir ve gündelik kullanım için uygundur.
EDP (Eau de Parfum)
%10-15 oranında parfüm yağı içerir. Eau serileri içinde en yoğun ve kalıcı olanlardan biridir ve birkaç saat boyunca etkisini sürdürür.
Esprit de Parfum (ESdP)
%15-30 arasında aromatik bileşen içeren, Eau de Parfum ile saf parfüm arasında bir konsantrasyona sahip, nadir bir parfüm türüdür.
Evaporation (Buharlaşma)
Parfümün sıvıdan gaz haline geçerek havaya karışma sürecidir. Üst notalar genellikle en hızlı buharlaşan bileşenlerdir.
Extrait (Parfüm Ekstraktı)
%15-45 arasında parfüm yağı içerir ve en yoğun konsantrasyondur. Kalıcılığı oldukça yüksektir ve genellikle küçük bir miktarı bile gün boyu hissedilir.
Extraction (Ekstraksiyon)
Bitkisel materyallerden kokulu bileşiklerin çıkarılması sürecidir. Distilasyon, çözücü kullanma veya enfleurage gibi yöntemlerle esanslar elde edilir.
Fecal (Hayvansı Yoğun Koku)
İndol gibi kimyasallarla oluşan, bazen ağır ve cesur bir kokudur. Yasemin ve sümbülteber gibi beyaz çiçeklerde küçük dozlarda bulunur. Bazı oud kokularında da “ahır” benzeri bir nota hissedilebilir.
Fixative (Sabitleyici)
Parfümde kokunun kalıcılığını artırmak için kullanılan bileşendir. Misk, amber ve reçineler genellikle sabitleyici olarak kullanılır.
Floral (Çiçeksi)
Tek bir çiçek ya da çiçek demetini anımsatan parfüm kategorisidir. Gül, yasemin ve ylang-ylang bu notalara örnektir.
Fougère (Eğreltiotu)
Modern parfüm ailelerinden biridir. Genellikle lavanta, meşe yosunu ve bergamot notaları içerir ve otantik, doğal bir tazelik sunar.
Fragrance Family (Koku Ailesi)
Parfümler, benzer yapı ve bileşenlere sahip notalarına göre koku ailelerine ayrılır. Örneğin, odunsu, çiçeksi ve oryantal gibi gruplar bu ailelere dahildir.
Frankincense/Olibanum (Günlük Reçinesi)
Afrika ve Orta Doğu’da yetişen ağaçlardan elde edilen aromatik bir reçinedir. Dumanlı, sıcak ve baharatlı bir koku sunar ve tütsü parfümlerinde yaygın olarak kullanılır.
Fresh (Ferah)
Doğadan ilham alan, genellikle narenciye, yeşil yapraklar ve su notaları ile oluşturulan parfümlerdir. Hafif ve canlandırıcı bir etki bırakır.
Floral (Çiçeksi)
Gül, yasemin ve ylang-ylang gibi çiçeklerin notalarını içeren parfüm kategorisidir. Tek bir çiçek ya da birden fazla çiçeğin harmanlandığı notalar olabilir.
Fougère (Eğreltiotu Tarzı)
Modern parfüm dünyasında lavanta, meşe yosunu, bergamot ve otsu bitkilerden oluşan aromatik bir koku ailesidir. Fougère kokuları genellikle erkeksi ve klasik parfümler arasında yer alır.
Fragrance Family (Koku Ailesi)
Benzer yapıya ve bileşenlere sahip parfümlerin sınıflandırıldığı ana gruplardır. Örneğin; çiçeksi, odunsu, oryantal ve taze gibi kategoriler.
Frankincense/Olibanum (Günlük Reçinesi)
Doğu Afrika ve Orta Doğu’da yetişen ağaçlardan elde edilen bir reçinedir. Parfümlerde dumanlı, sıcak ve baharatlı bir koku verir. Tütsü kokusu olarak da bilinir.
Fresh (Ferahlatıcı)
Narenciye, yeşil yapraklar ve su notaları ile oluşturulan temiz ve canlandırıcı kokulardır. Yaz aylarında sıkça tercih edilir.
Full Bottle Worthy (Tam Şişe Almaya Değer)
Denendikten sonra tam boy şişesinin satın alınmasına değer görülen parfüm anlamına gelir.
Galbanum
Bitkisel, yeşil ve keskin bir koku veren bir reçinedir. Doğal, bitkisel bir ferahlık sunar ve genellikle üst notalarda kullanılır.
Generic (Sıradan Koku)
Parfüm dünyasında “genel ve tanıdık bir koku” anlamında kullanılır. Diğer birçok parfüme benzer kokular için kullanılır.
Gourmand (Yiyecek Temalı Parfüm)
Tatlı yiyecekleri çağrıştıran parfümler için kullanılan bir terimdir. Vanilya, karamel, çikolata ve şekerleme notaları sıkça görülür.
Green Notes (Yeşil Notalar)
Taze, bitkisel ve çimen kokularını anımsatan notalardır. Genellikle ilkbahar ve yaz parfümlerinde kullanılır.
Guaiac Wood (Guaiac Ağacı)
Güney Amerika’ya özgü bir ağaç türünden elde edilen reçineli odunsu bir esanstır. Yoğun ve hafif dumanlı bir koku sunar.
Head Notes (Üst Notalar)
Parfümün ilk sıkıldığında hissedilen kokularıdır. Genellikle narenciye, baharat veya aromatik otlar gibi uçucu bileşenlerden oluşur.
Heart (Orta Nota)
Parfümün “kalbi” olarak da adlandırılan orta notalardır. Üst notalar kaybolduktan sonra belirginleşir ve genellikle çiçeksi, baharatlı veya odunsu olabilir.
Hedione
Yasemin benzeri bir aromatik bileşiktir. Parfümlere ferah bir çiçeksi his ve yumuşaklık kazandırır.
Heliotrope
Badem ve vanilya alt tonları taşıyan, tatlı ve pudralı bir çiçek kokusudur.
Herbal (Bitkisel)
Adaçayı, biberiye veya nane gibi taze otlardan elde edilen aromatik kokuları tanımlar. Temiz ve doğal bir his yaratır.
Hesperide (Narenciye Grubu)
Limon, portakal ve bergamot gibi turunçgillerin kabuklarından elde edilen kokuların genel adıdır. Canlandırıcı ve ferahlatıcıdır.
Homme
Fransızca “erkek” anlamına gelir ve erkek parfümlerini belirtmek için kullanılır.
IFRA (International Fragrance Association)
Uluslararası Koku Derneği’dir. 1973 yılında kurulan bu kurum, parfüm içeriklerinin güvenliğini sağlamak için standartlar belirler.
Indolic (İndol İçeren)
Genellikle beyaz çiçeklerde (yasemin, sümbülteber) bulunan, olgun ve hayvansı bir karakter veren kimyasallardır. Fazla kullanıldığında ağır bir koku yaratabilir.
Labdanum
Cistus bitkisinin reçinesinden elde edilen, zengin ve reçineli bir koku notasıdır. Amber ve deri kokularında temel bileşendir.
Longevity (Kalıcılık)
Parfümün ciltte veya giyside kalma süresidir. Bazı parfümler birkaç saat, bazıları ise tüm gün boyunca kalıcı olabilir.
Marine Accord (Deniz Esintisi)
Deniz kokusunu anımsatan ozonik notalardır. Genellikle calone gibi aromakimyasallarla desteklenir ve su notalarını ön plana çıkarır.
Middle Notes (Orta Notalar)
Parfümün vücuda oturduğunda ortaya çıkan ve genellikle 10-30 dakika sonra hissedilen notalardır. Bu evre parfümün “kalbidir”.
Monotheme (Tek Nota)
Tek bir notayı ön plana çıkaran parfümleri tanımlamak için kullanılır. Örneğin, sadece sandal ağacını veya vanilyayı öne çıkaran kokular.
Muguet (Zambak)
Fransızca “lily of the valley” (inci çiçeği/zambak) anlamına gelir. Genellikle sentetik olarak üretilen, tatlı ve çiçeksi bir koku sunar.
Musk (Misk)
Eskiden misk geyiğinden elde edilen, günümüzde sentetik olarak üretilen bir parfüm bileşenidir. Sıcak, yumuşak ve kalıcı bir koku sağlar.
Myrrh (Mür)
Doğu Afrika ve Orta Doğu’da yetişen bitkilerden elde edilen aromatik bir reçinedir. Dumanlı, tatlı ve sıcak bir koku sunar.
Narcissus (Nergis)
Nergis çiçeğinden elde edilen, yeşil ve çiçeksi bir koku sunar. Genellikle Fransız parfüm evlerinde özel bir bileşen olarak kullanılır.
Narcotic (Uyuşturucu Etkili)
Yoğun, baş döndürücü ve bağımlılık yaratabilecek kadar etkileyici kokular için kullanılır. Genellikle beyaz çiçeklerin indol içerikli kokularını tanımlar.
Neroli
Portakal çiçeklerinden elde edilen narenciye kokusudur. Hafif acı, çiçeksi ve taze bir karaktere sahiptir.
Niche (Niş Parfüm)
Yüksek kaliteli malzemelerle üretilen, özel parfüm evleri tarafından sınırlı sayıda üretilen kokulardır. Tanıtımları azdır, daha çok itibar ve kalite ile tanınırlar.
Nose (Burun)
Parfüm tasarlayan kişilere verilen isimdir. Bu kişiler genellikle parfüm dünyasının en yetenekli sanatçılarıdır.
Noseblind (Koku Körlüğü)
Belirli bir süre aynı kokuyu aldıktan sonra burnun kokuyu fark edememesi durumudur. Bu duruma “olfactory fatigue” de denir.
Note (Nota)
Bir parfümün bileşenlerini oluşturan koku katmanlarına verilen isimdir. Üst, orta ve alt notalar olarak gruplandırılır.
Oakmoss (Meşe Yosunu)
Meşe ağaçlarının gövdesinde yetişen yosundan elde edilen reçinemsi bir bileşendir. Şipre ve fougère parfümlerinde temel bir bileşendir.
Oriental Perfume (Oryantal Parfüm)
Vanilya, tonka, amber ve benzoin gibi sıcak, tatlı ve baharatlı notalar içeren bir koku ailesidir. Yoğun, etkileyici ve kalıcı olmaları ile bilinirler.
Orris (Süsen)
Süsen bitkisinin köklerinden elde edilen, odunsu ve çiçeksi bir koku. Pudralı ve yumuşak bir etki yaratır.
Osmanthus
Çin menşeli bir ağaçtan elde edilen ve kayısı, şeftali ve deri benzeri bir aromaya sahip çiçektir.
Oud/Aoud (Ağaç Reçinesi)
Agar ağacının enfekte olmuş özünden elde edilen yoğun ve dumanlı bir reçinedir. “Sıvı altın” olarak da bilinir ve lüks parfümlerde sıkça kullanılır.
Ozonic (Ozonik)
Deniz meltemini ve temiz havayı anımsatan ferah bir akor türüdür. Calone gibi kimyasallarla oluşturulur ve su bitkileri notaları ile desteklenir.
Parfum de Toilette (PdT)
%10-20 arasında aroma bileşeni içeren, Eau de Parfum ile Eau de Toilette arasında bir konsantrasyona sahiptir.
Patchouli (Paçuli)
Malezya ve Hindistan’a özgü bir bitkiden elde edilen, tatlı, baharatlı ve topraksı bir nota. Genellikle parfümlerin alt notalarında kullanılır.
Pour Femme (Kadınlar İçin)
Kadınlara özel parfümler için kullanılan bir terimdir.
Pour Homme (Erkekler İçin)
Erkekler için tasarlanan parfümleri belirtir.
Powdery/Poudre (Pudralı Koku)
Bebek pudrasını veya makyaj pudrasını andıran kokuları tanımlar. İris, heliotrop ve tonka fasulyesi gibi notalar pudralı karakter sağlar.
Projection (Yayılma Gücü)
Bir parfümün kullanıcıdan ne kadar uzaklığa yayıldığını tanımlar.
Pure Parfum (Saf Parfüm)
%20-40 arasında konsantrasyona sahip, en yoğun ve en kalıcı parfüm türüdür.
Romantic (Romantik Parfümler)
Genellikle gül gibi çiçeksi notalarla karakterize edilen, duygusal ve çekici hisler uyandıran parfümlerdir.
Rose de Mai (Mayıs Gülü)
Mayıs ayında hasat edilen özel bir gül türünden elde edilen esans. Çiçeksi, tatlı ve yoğun bir koku profiline sahiptir.
Santal (Sandal Ağacı)
Fransızca’da sandal ağacına verilen isimdir. Odunsu ve kremsi bir yapıya sahip kokularda temel bileşendir.
Signature Scent (İmza Kokusu)
Bir kişinin düzenli olarak kullandığı ve onunla özdeşleşen parfüm anlamına gelir.
Sillage (Koku İzlenimi)
Bir kişinin ardında bıraktığı parfüm kokusunun izi. Parfümün ortama ne kadar yayıldığını ölçen bir terimdir.
Skank (Hayvansı Yoğunluk)
Vücut kokusuna benzeyen, hayvansı karaktere sahip parfümler için kullanılan bir terimdir.
Skin Scent (Cilt Kokusu)
Cilde çok yakın duran, çevreye fazla yayılmayan parfümler için kullanılır.
Smoky (Dumanlı Koku)
Tütsü, odun kömürü veya tütün gibi dumanı andıran notalara sahip parfümleri tanımlar.
Soapy (Sabunsu Koku)
Sabun veya şampuanı andıran temiz ve taze kokular.
Solar Notes (Güneş Notaları)
Güneşi, yaz mevsimini ve sıcaklığı anımsatan kokular için kullanılır.
Solid Perfume (Katı Parfüm)
Krem veya balmumu bazlı, cilde sürülerek kullanılan parfüm çeşididir.
Soliflore (Tek Çiçek)
Sadece tek bir çiçek notasını ön plana çıkaran parfümler için kullanılan bir terimdir.
Sour (Ekşi Koku)
Acı, keskin veya limon gibi ekşi kokuları tanımlar.
Spicy (Baharatlı Koku)
Tarçın, karabiber, karanfil gibi sıcak ve baharatlı aromaları tanımlar.
Synthetic (Sentetik)
Doğal aromaları taklit eden veya tamamen yeni aromalar yaratan kimyasal bileşenlerdir.
Tonka Bean (Tonka Fasulyesi)
Brezilya’da yetişen bir bitkiden elde edilen, vanilya, tarçın ve badem alt tonları taşıyan bir koku bileşeni.
Top Notes (Üst Notalar)
Parfümün ilk uygulandığında hissedilen en uçucu kokularıdır.
Unisex (Cinsiyetsiz Parfüm)
Hem kadınlar hem erkekler tarafından kullanılabilecek kokular.
Vanilla (Vanilya)
Vanilya orkidesinin tohum kabuğundan elde edilen tatlı ve kremsi bir nota.
Vetiver
Köklerinden aromatik yağ elde edilen bir bitki. Odunsu, topraksı ve dumanlı kokulara sahiptir.
Vintage (Eski Tarz Parfüm)
Üretimi durmuş, nostaljik parfümler için kullanılır.
Vivaldi
Dört mevsim kullanılabilecek, çok yönlü bir parfümü tanımlar.
Woody (Odunsu Koku)
Sedir, sandal ağacı ve paçuli gibi odunsu notalara sahip parfümleri tanımlar.
Wet (Islak Koku)
Yağmur, taze otlar veya sulu meyveleri andıran, nemli bir his uyandıran kokulardır.
Ylang Ylang
Asya kökenli bir ağaçtan elde edilen, tatlı, çiçeksi ve hafif egzotik bir esans.
